“Pas als je je carbon footprint benchmarkt, weet je echt hoe goed je het doet”

Nu ISO 14083 een feit is, hebben logistieke bedrijven een internationale standaardmethode voor carbon footprinting. De CountEmissionsEU wetgeving verplicht bedrijven om hun CO2-uitstoot volgens deze ISO-norm te berekenen en toe te wijzen aan zendingen. Maar hoe pak je dat aan? Hoe interpreteer en implementeer je ISO 14083? De Topsector Logistiek startte een pilot om dat uit te zoeken. Logistiek dienstverlener Bleckmann was een van de deelnemers. “Straks kunnen we onze klanten garanderen dat de uitstootrapportages kloppen en gericht de carbon footprint verlagen.”

Duurzaamheid als gemeenschappelijke effort
Als manager corporate social responsibility is Ron Thijssen dagelijks bezig met het verduurzamen van Bleckmann. “Een van onze doelstellingen is om als een van de meest duurzame logistieke dienstverleners in de fashion- en lifestyle-markt te worden erkend. Maar ook onze stakeholders hebben vragen op dit vlak en we vinden het belangrijk hen waar mogelijk te ondersteunen. Door te kijken wat onze gemeenschappelijke doelen en vraagstukken zijn, wat de grootste gemene deler is, kunnen we krachten bundelen en wordt het een gezamenlijke effort. Dat werkt een stuk makkelijker.”

ISO 14083 implementeren
Een van die gemene delers is carbon footprinting, dat door de Europese milieuwetgeving en de invoering van de CSRD bij veel bedrijven hoog op de agenda staat. De ISO 14083-norm ligt inmiddels vast, maar het was niet helder hóe logistieke bedrijven deze norm moesten interpreteren en implementeren. De Topsector Logistiek vatte de koe bij de hoorns en startte een pilot, waarbij LRQA de opdracht kreeg om dat samen met tien verladers, vervoerders, expediteurs en softwarebouwers in kaart te brengen. Bleckmann was een van hen. Maar wat was voor hen de aanleiding om deel te nemen?

Lean & Green
“We zijn drie jaar geleden lid geworden van Lean & Green, omdat we de wereld willen verbeteren en als logistiek dienstverlener een bijdrage kunnen en willen leveren aan het reduceren van de CO₂-uitstoot”, herinnert Ron zich. “We kwamen er toen al snel achter dat wat we doen niet uniek is, maar wel heel complex. Een pakketje wordt zo vaak overgeheveld en op verschillende manieren vervoerd van begin- naar eindpunt: wat is dan de uiteindelijke footprint? Het was dermate complex en er waren zoveel data mee gemoeid, dat een laptop zes, zeven uur stond te draaien om alles te uploaden.
Ik ben toen samen met Lean & Green, de Topsector Logistiek en onze eigen IT- afdeling om tafel gaan zitten en uiteindelijk hebben we zelf een rekenmodel gebouwd. De hamvraag was echter: kloppen de data die eruit komen? Dat wilden we bevestigd zien. En toen kwam deze ISO 14083-pilot op ons pad.”

Eigen rekenmodel toetsen
“Door hieraan deel te nemen, weten we straks of ons model klopt. Als dat zo is, kunnen we onze klanten garanderen dat de aangeleverde uitstootrapportages kloppen en acties uitzetten. Je kunt wel hard roepen dat je tegen een bepaald jaar CO₂-neutraal wil zijn, maar dan moet je wel eerst weten waar je staat. Pas daarna kan je een strategie uitdenken, beleid bouwen en dat volgen.”
Daarnaast reviewden Ron en de andere pilotdeelnemers de verschillende guidelines die LRQA ontwikkelde om carbon footprinting conform ISO 14083 te implementeren. Ron: “De vraag was steeds of alles duidelijk was uitgelegd en voor iedereen begrijpelijk was. Ook iemand die niet zo diep in de materie zit moet ermee uit de voeten kunnen. Zo helpen we met deze pilot ook andere bedrijven verder.”

Op dit moment voelt LRQA Bleckmann flink aan de tand. Hoe is het rekenmodel gebouwd? Met welke data wordt gewerkt? Waar komen de data vandaan? Zijn ze gemeten of is het een branche-gemiddelde? En als er gemiddelden of omrekenfactoren zijn gebruikt, waar komen die vandaan? “Ze gaan echt de diepte in”, stelt Ron. “Ze willen weten welke tabellen je gebruikt en of die officieel zijn. En dat je alles steeds op dezelfde manier berekent.”

Benchmarken uitstootdata
Correcte data: daar draait het allemaal om. In de praktijk blijken die soms lastig te verkrijgen. “We vervoeren niks zelf, maar werken samen met tachtig, negentig verschillende carriers en vervoerders. Ons rekenmodel wordt gevoed met data die zij aanleveren. Sommige partijen hebben nog geen data, andere werken met branchegemiddelden en weer andere hebben heel gedetailleerde data. De uitdaging is om alles om te rekenen naar een grote gemene deler.
“We merken wel dat steeds meer bedrijven hun uitstoot adequaat rapporteren. Dat moet ook wel. Onze klanten vragen om uitstootcijfers, om hun energieverbruik. Ze willen weten wat hun impact is. Daar moet je wat mee. Uiteindelijk wil je er een KPI op zetten. En wil je die af kunnen zetten tegen het branchegemiddelde. Daar heeft de Topsector Logistiek ook zeker meerwaarde. Zij hebben data van heel veel verschillende logistieke bedrijven verzameld in de Transport Performance Database: ook die van ons. Hierdoor kan je je uitstootgegevens benchmarken en zien of je wel echt zo goed bezig bent als je denkt.”

Gewoon beginnen
De pilot bevestigt dat Bleckmann op de goede weg zit, aldus Ron. “Eind januari wordt duidelijk of ons model de juiste data oplevert. Afhankelijk van de uitkomst passen we het model aan of zetten we de volgende stap en laten we een externe partij de data verifiëren. Daarna kunnen we onze klanten echt garanderen dat hun uitstootrapportages kloppen en vervolgstappen gaan zetten.”

De belangrijkste tip die Ron heeft qua carbon footprinting: begin gewoon. “Je kan vooraf alles kapot analyseren, maar je hebt niet vanaf dag één alle data voorhanden. Kijk waar de gaten zitten en vul die aan. Zoek naar tussenoplossingen om je uitstoot te verlagen. Niet alle carriers rijden morgen op HVO, maar misschien kan je wel fietskoeriers inzetten. Ik roep altijd: sustainability is a journey, not a destination. Je bent er continu mee bezig, maar het is nooit af. Er is altijd wel een betere optie. Net als je het ei van Columbus denkt te hebben gevonden, blijk je ineens naast een kip met gouden eieren te zitten.”