ISO 14083: “Als je het goed aanpakt, verbeter je je CO₂-uitstoot én je rendement”

 De CountEmissions EU-wetgeving verplicht logistieke bedrijven om hun CO₂-uitstoot volgens de nieuwe ISO 14083-norm te berekenen en toe te wijzen aan zendingen. Maar hoe pak je deze manier van Carbon Footprinting aan? Hoe interpreteer en implementeer je ISO 14083? De Topsector Logistiek startte een pilot om dat uit te zoeken en richtlijnen op te stellen die bedrijven verder helpen. Transportbedrijf De Rooy en softwarebedrijf Bricklog namen gezamenlijk deel aan deze pilot. “Als je nu niet voorop loopt, ben je straks aan de goden overgeleverd.”

Gedetailleerde data

Bricklog verzorgt al jaren het Business Control dataplatform voor De Rooy, vertelt eigenaar Hubert Benneker. “We zetten de data uit dit platform nu ook in voor CO2: dat is geïntegreerd. Transporteurs en logistieke bedrijven kunnen zo bijvoorbeeld precies zien welke klanten rendabel plus duurzaam zijn en welke niet. En wat die investering in een elektrische vrachtwagen oplevert, qua CO₂-besparing. Zo sla je dus twee vliegen in een klap.”
Peter de Rooy, algemeen directeur van De Rooy Transport, zet al zeker vijftien jaar vol in op duurzaamheid. Eén van de manieren om dat te realiseren, is door alles heel nauwkeurig bij te houden en hoge eisen te stellen aan de kwaliteit van de gebruikte data. Simpele data-dumps zijn hier een no-go. “We werken hier op het allerhoogste detailniveau”, aldus Hubert. “Onze software is direct gekoppeld aan de bronsystemen van De Rooy. Aan hun boordcomputers, TMS, pomp, finance et cetera.”

Deelname pilot Topsector Logistiek

Omdat Peter zo actief is op het vlak van verduurzaming, vroeg de Topsector Logistiek hem om deel te nemen aan de pilot voor ISO 14083. “We vinden het heel belangrijk om onze klanten op een geverifieerde manier te kunnen aantonen wat onze CO₂-uitstoot is, dus we wilden graag meedoen. Ik heb toen direct Hubert voor deze rol gevraagd, omdat we hier al volop mee bezig waren en hij helemaal in die calculatiemethode zat”, aldus Peter. “Hij kent de transportkant van het verhaal én de kant van de calculatieplatforms. Daarom kon hij tijdens de pilot helpen met beide guidelines, waarin de ISO 14083-norm naar praktische handvatten is vertaald. Hij heeft die nagelezen en geredigeerd.”

Crossdocks

Hubert: “Tijdens het lezen van die stukken kwamen we er steeds meer achter dat we alles al op de goede manier deden. Dat maakte ons wel duidelijk dat we met vlag en wimpel door de ISO-verificatie zouden komen.”

Het enige wat Bricklog nog moest doen, waren de crossdockbewegingen opnemen in de software. “Die zaten er nog niet in, omdat de significantie van de uitstoot van crossdocks in het totale proces voor De Rooy nul is. Maar ja: voor de audit moet je, dus hebben we die eraan toegevoegd.”
Voor Peter betekende het dat hij de status van de locaties van zijn veertien transporteurs gedetailleerd in kaart moest brengen. “Die zagen het nut en de noodzaak er wel van in, dus iedereen werkte mee. We hebben met deze vervoerders ook een centraal platform waarvoor Bricklog de CO₂-rapportages doet. Daar zitten hun gegevens nu ook in. Zij hebben dus indirect zelf voordeel van onze verificatie.”

Daarna ging het snel. LRQA, die het traject namens de Topsector begeleidde, voerde de audits van De Rooy en Bricklog uit. Inmiddels zijn beide bedrijven ISO 14083 geverifieerd.

Meerwaarde

Had het nog meerwaarde om deel te nemen aan deze pilot van de Topsector? Peter: “Toen we hieraan begonnen, moest de hele ISO-verificatie nog worden uitgevonden. Met onze bijdragen hebben we toch wat invloed gehad op hoe dat er nu uit ziet. Onze ervaring in de distributie is daarbij zeker van belang geweest. Volle vrachten van a naar b, die kan iedereen uitrekenen, maar zoals wij dat nu hebben ingericht, met de fijndistributie en hubs, dat is wel heel uniek.”
Ook voor klanten heeft het meerwaarde, ervaart Peter: “Ik heb nu de eerste klanten die moeten rapporteren volgens de CSRD: die vragen echt naar de CO₂-rapportage. Die kunnen we nu zo aan ze geven én we kunnen aangeven dat de resultaten ISO-geverifieerd zijn. Die worden hier wel heel vrolijk van.”
“Als platform merk ik het ook”, vult Hubert aan. “Klanten staan met open mond te kijken als je alles zo uit het systeem kan laten rollen.”

Gesprekken over uitstoot in plaats van prijs

“Onze corebusiness blijft pallets verzenden”, aldus Peter. “Zo efficiënt mogelijk en op de meest CO₂-vriendelijke manier. Daar hangt een prijskaartje aan. Maar een lagere prijs betekent negen van de tien keer ook een lagere CO₂-uitstoot. Doordat we die nu echt kunnen laten zien, hebben we het met klanten veel vaker over een lagere uitstoot, dan over de prijs. We kunnen aantonen wat het betekent, als we voortaan nog maar twee of drie keer per week pallets leveren, in plaats van elke dag. Dat is voordeliger qua kosten én uitstoot.”
Het grootste struikelblok zit intern bij klanten: er is frictie tussen inkoop en verkoop. “Het is kostentechnisch gewoon niet meer haalbaar dat verkoop klanten van alles belooft en toezegt”, weet Peter. “We zitten daarom steeds vaker met beide afdelingen om tafel: om dat tussen hun oren te krijgen. Dat is zeker richting de toekomst van belang, als we met CO₂-beprijzing te maken krijgen.”

Hubert: “Een slimme verkoper zou minder CO₂-uitstoot als verkoopargument moeten gebruiken. Het is hét argument om de commercie te doen inzien dat het efficiënter moet: het proces en de uitstoot. Transporteurs roepen dat al jaren. Maar dan moet je wel dat inzicht kunnen geven. En dat kan nu dus.”

Aan de goden overgeleverd

“CO₂-uitstoot is gewoon kosten in je bedrijf”, stelt Peter. “Als je die in de hand hebt, heb je ook je bedrijfsvoering veel beter in de hand.”
“Het gaat dus om het geheel: én CO₂ én business control”, vult Hubert aan. “Als je dat oppakt, heb je een voorsprong op andere bedrijven. Over een paar jaar is dit gemeengoed, dan moet het. Dan zullen er ook de nodige CO₂-strubbelingen zijn in de markt en zal er veel worden gewisseld tussen transporteurs. Als je nu niet voorop loopt, ben je straks aan de goden overgeleverd.”

Peter: “Als een ander transportbedrijf straks zegt dat hij een lagere uitstoot per pallet heeft, maar hij kan dat niet gecertificeerd aantonen, dan gun ik hem het verlies.”

Zelf aan de slag met ISO 14083

Wil jij ontdekken of jouw bedrijf en bedrijfsprocessen op orde zijn voor ISO 14083? Onderstaande links helpen je verder.

Guidance Document
De vertaalslag van de ISO14083-norm naar praktische handvatten. Wat betekent de ISO-norm voor transport en logistiek? Vul het formulier in om de Guidance documenten te downloaden.

Naar het formulier

Self Assessment Questionnaire
Vul de vragenlijst in en weet of jouw bedrijf klaar is voor ISO14083.

Download de SAQ hier.

Audit Schema
Het stappenplan om ISO 14083 in te voeren in jouw bedrijf.