Nu CSRD-plichtige bedrijven hun CO2-uitstoot al over boekjaar 2024 moeten opnemen in hun jaarverslag, worden ook kleinere samenwerkingspartijen geconfronteerd met de vraag: wat is mijn aandeel in de footprint van de hele keten? En hoe bewijs ik dat? “Het is inmiddels wel duidelijk wát we moeten publiceren aan uitstootgegevens,” vertelt Guido de Wit, programmamanager bij Topsector Logistiek, “maar hóe je dat aantoonbaar maakt, daar breekt iedereen z’n hoofd nog over.” Carbon Added Accounting biedt uitkomst. “Met deze methode toon je eenvoudig aan wat jouw aandeel in de CO2e-uitstoot van een product of dienst is en voldoe je aan de wet- en regelgeving. Tegelijkertijd verbeter je je concurrentiepositie.”

Er komt veel op bedrijven af
De Europese wetgeving over verduurzaming is inmiddels concreet: CSRD, CBAM en uitbreiding van ETS met wegvervoer… “De druk om te rapporteren op basis van échte data neemt toe”, meldt Guido, “zeker nu de CO2e-uitstoot op korte termijn wordt belast. Je wilt immers niet betalen voor de uitstoot van een ander. Dit leidt ertoe dat CSRD-plichtige bedrijven, zoals supermarktketens en bouwbedrijven, in het kader van Scope 3 footprint-informatie opvragen bij hun leveranciers. En die stellen de vraag weer aan hún leverancier. Hierdoor komt de hele sector in beweging.”

CO2e-uitstoot toewijzen
Guido: “Ook al zijn de details van de CSRD nog in ontwikkeling, het is inmiddels wel voor 95% duidelijk wát bedrijven moeten publiceren aan uitstootgegevens. Maar hóe je dat aantoonbaar maakt en hoe je de informatie in de keten deelt zonder enorme administratieve lasten, daar breekt iedereen z’n hoofd nog over. De bewijsvoering blijkt lastig, zeker in complexe, internationale supply chains.” Daarom ontwikkelde de Topsector Logistiek Carbon Added Accounting: een praktische methode voor CO2-boekhouding door de hele productieketen heen. “Het is grofweg te vergelijken met de btw die je in rekening brengt voor jouw deel van het werk. Je berekent jouw aandeel van de CO2e-uitstoot door. Omdat je daarbij een indicatie geeft van de datakwaliteit van je eigen gegevens en die van de voorgangers in de keten, wordt duidelijk hoe betrouwbaar en nauwkeurig de totale footprint van een product of dienst over de hele keten is.”

Data voldoen aan eisen accountants
“Die betrouwbaarheid is van cruciaal belang, vanwege de rol van accountants. Zij dienen de uitstootcijfers te controleren en goed te keuren voordat ze in het jaarverslag kunnen worden opgenomen. Daarbij kijken ze niet alleen naar de eindresultaten, maar ook naar de bewijsvoering. Is de informatie volledig? Juist? Tijdig?”

Carbon Added Accounting maakt het eenvoudig om aantoonbare CO2e-uitstootdata aan te leveren. Dat is niet alleen voor bedrijven en accountants van belang, maar ook voor overheden en consumenten: zij kunnen hierdoor bedrijven, producten en diensten met elkaar vergelijken en bewuste keuzes maken. Voor bedrijven is het bovendien een manier om zich te onderscheiden.

Aantoonbare data versterken concurrentiepositie
Nu er steeds meer CO2e-data wordt gemeten en gedeeld, is het namelijk steeds belangrijker de kwantiteiten van de duurzaamheidsambities te onderbouwen. Ook voor bedrijven die al jaren duurzaam ondernemen. Guido: “Nu iedereen zich noodgedwongen met duurzaamheid bezighoudt, móet je wel CO2e toewijzen aan je producten en diensten om je onderscheidend te profileren. Je moet op basis van echte data aantonen dat je duurzaam bent, ook in vergelijking met anderen. Die data geven bovendien veel inzicht. Inzicht in welke onderdelen van de keten bijvoorbeeld de meeste uitstoot produceren. En in de efficiency. Het verschil tussen productielijnen op nieuwe en wat oudere locaties is bijvoorbeeld goed te zien in de footprint per product. Bedrijven kunnen daarop gericht actie ondernemen en zo hun onderscheidende én duurzame concurrentievermogen verbeteren. Carbon Added Accounting geeft daarbij concrete handvatten.”

De uitstoot van een ei of tulp berekenen
“Wat we als Topsector vooral belangrijk vinden, is dat er een slimme, efficiënte oplossing komt die heel simpel werkt”, aldus Guido. “Daar geloof ik in. Want hoe makkelijker het werkt, hoe sneller bedrijven het oppakken en hoe eerder iedereen gerichte actie kan ondernemen.”

Dat de ketenbrede toepassing van Carbon Added Accounting werkt, blijkt wel uit diverse praktijkcases die Topsector Logistiek samen met bedrijven oppakte. Door de uitstoot van elke schakel – agrarisch/extractie, productie, logistiek én handel – in kaart te brengen, werd de uitstoot van tulpen, bier, verf, eieren en verpakkingen al berekend. “Carbon Added Accounting is een standaard die goed werkt voor grote én kleine bedrijven. Voor de eindverantwoordelijken binnen bedrijven is het prettig om met dit systeem te werken, omdat het is gebaseerd op cost accounting. Het is een herkenbare manier van werken voor iedereen met een financiële achtergrond en wordt daardoor makkelijk geaccepteerd.”

Deze bedrijven gingen je voor
Joost Wesselman, directeur-eigenaar van Wesselman Flowers, bracht samen met de Topsector de uitstoot van tulpen in kaart. “Je kan met Carbon Added Accounting over de hele keten de footprint per product berekenen en we krijgen zo inzicht in ons volledige bedrijfsproces. Op basis daarvan kunnen we gericht verder verduurzamen. Bovendien voldoen we hiermee meteen aan de Europese wet- en regelgeving. Gewoon op basis van de cijfers die al in ons bedrijf aanwezig zijn.”
Udea heeft door Carbon Added Accounting inzicht in de totale CO2e-uitstoot van hun biologische en biologisch-dynamische eierketens. Van voer tot winkelschap. Steven IJzerman, kwaliteitsmanager bij Udea, verwoordt: “Het belangrijkste inzicht is dat als een boer het goed aanpakt, hij een positieve impact heeft op de uitstoot. Ik ben daar heel blij mee, omdat het laat zien hoe groot de waarde van de biologische en biodynamische landbouw is. Over die aantoonbare inzichten willen we graag met anderen in gesprek, over hoe we ervoor kunnen zorgen dat we nóg duurzamer worden.”

Hoe beviel het in de praktijk om met de Carbon Added Accounting-methode te werken? “De data verzamelen is lastig, maar als je die eenmaal hebt, stop je ze makkelijk is het systeem. Het is direct visueel zichtbaar hoe de uitstoot over de hele keten is verdeeld: over het agrarische deel en het transport en over warehousing en de winkel. Het systeem is ook eenvoudig repeteerbaar. Je kan makkelijk een andere eierleverancier toevoegen of een supermarkt vervangen en hebt dan snel een goed beeld wat de consequenties daarvan zijn.”

Echte verandering realiseren
“Ik word heel blij van de bedrijven waarmee we in Carbon Added Accounting-projecten samenwerken”, vertelt Guido enthousiast. “Ze zijn zo gedreven! Ze inspireren me en laten zien dat het echt kan: aantonen wat de uitstoot is van een ei, van een tulp, van een glas bier. Het is geweldig om met zulke koplopers te mogen samenwerken. Om samen te laten zien dat je je uitstoot kan aantonen én vervolgens gericht actie kan ondernemen om die terug te dringen. Om efficiënter en dus concurrerender te werken. Door dat zichtbaar te maken, kunnen we samen ook anderen over de streep trekken om stappen te zetten en hun uitstoot in kaart te brengen. En als we dat voor elkaar hebben, kunnen we écht verandering realiseren!”

Ook je uitstoot aantonen en concurrentiepositie verbeteren?
De Topsector werkt samen met ondernemers, overheden en onderzoeksinstellingen aan een concurrerende en emissieloze logistiek in Nederland, onder andere met Carbon Added Accounting. Op de website www.carbonaddedaccounting.org vind je uitgebreide informatie, lees je over de ervaringen van bedrijven en vind je richtlijnen, zodat jijzelf ook een gerichte stap naar de toekomst kan zetten. Samen gaan we sneller én komen we verder.

Heb je toch nog vragen? Voel je vooral vrij contact op te nemen met Guido de Wit.