En tegelijkertijd resultaten verbeteren

Hoe krijg je het voor elkaar om aan de wettelijke norm te voldoen en je CO2e-uitstoot vóór 2030 aantoonbaar met 55% te reduceren? En hoe kan je uitstootcijfers op zendingsniveau rapporteren? Deze vragen waren voor zo’n tachtig bedrijven de aanleiding om zich aan te sluiten bij de elf nieuwe communities vanuit de Topsector Logistiek. Vier maanden lang worden zij begeleid om hun uitstoot in kaart te brengen, inefficiëntie te duiden, verbetermogelijkheden te identificeren en de effectiviteit van aanpassingen te meten. En dat heeft niet alleen een positief effect op de uitstoot, maar ook op de resultaten.

Betrouwbare data een must

Het ligt verankerd in het Europees Klimaatakkoord dat bedrijven hun CO2-uitstoot moeten terugbrengen. Daarnaast moeten bedrijven vanaf 2027 gaan betalen voor hun aandeel in de uitstoot van een product. Zowel voor informatie delen met ketenpartners, als voor je eigen CO2-footprint reduceren, is betrouwbare uitstootdata op zendingsniveau een must. Daarom werkt de Topsector Logistiek al jaren aan Carbon Footprinting en droeg de Topsector bij aan de ontwikkeling van de ISO14083 norm: de methode om CO2-uitstoot op zendingsniveau te rapporteren. Deze norm wordt via Europese wetgeving de standaard om mee te werken.

Begeleid aan de slag

Maar hoe start je als bedrijf met carbon footprinting? Het is een uitdaging waar veel bedrijven mee worstelen. Om hen bij dit traject te begeleiden, startte de Topsector Logistiek maar liefst elf nieuwe communities, waarin bedrijven gezamenlijk vier maanden lang met dit vraagstuk aan de slag gingen. Ze worden daarbij begeleid door projectmanagers van UC Group, Buck Consultants International en Districon.

Orvo Pels, partner van UC Group: “Je ziet dat individuele bedrijven vaak nog niet in de gaten hebben dat bijvoorbeeld de CSRD direct of indirect ook op hen van toepassing is. Daar worden ze zich in deze communities ineens van bewust. Het zet echt wat in gang.

“Voor bedrijven is deelname interessant, omdat ze hun eigen nulmeting doen en leren wat de regels zijn. Ze zijn er bovendien van verzekerd dat de meetmethoden die ze gebruiken, van BigMile en Loginex, conform de ISO14083 norm zijn. Dat daarbij wordt gewerkt met échte data in plaats van schattingen en dat de uitkomsten betrouwbaar zijn. Zo krijgen ze inzicht op de mogelijke verbeteracties en kunnen ze zich gericht voorbereiden op de toekomst.”

Data verzamelen

Laura van Hal, consultant bij Buck: “De meeste bedrijven die zich aanmeldden, waren in de veronderstelling dat zij hun data al prima op orde hadden. In de praktijk blijkt het dan toch tegen te vallen. De ordergegevens, brandstofgegevens en kilometers zijn er bijvoorbeeld wel, maar kunnen niet aan elkaar worden gekoppeld. Er gaat dan behoorlijk wat tijd in zitten om die aan elkaar te knutselen. Bij die inrichting kunnen wij ze echt helpen.”

Inzicht in alle onrendabele ritten

“Als de systemen op de juiste manier zijn ingericht, voeren we met de bedrijven een nulmeting uit”, vertelt Laura. “De data die we daarbij verzamelen, analyseren we samen op detailniveau. Waar komt je uitstoot vandaan? Waar zitten de uitschieters? Vaak zijn de inzichten die je dan krijgt heel herkenbaar. Want die ene klant wil altijd spoedleveringen, waardoor je standaard met een lege vrachtwagen terugrijdt. En dat kenteken rijdt altijd al onzuinig. Maar waar het eerst misschien een onderbuikgevoel was, is het nu concreet en kan je gericht verbeteren.”

Orvo vult aan: “Door de metingen krijg je álle onrendabele ritten in beeld: ook de onrendabele ritten bij grote klanten, die je anders wellicht over het hoofd ziet.”

Aan de juiste knoppen draaien

“Omdat we de data elke maand op dezelfde manier analyseren, zie je ook snel wat er gebeurt als je aan een bepaalde knop draait”, weet Laura. “De data worden hierdoor stap voor stap completer en het wordt steeds makkelijker om verbetermogelijkheden te identificeren en gericht te sturen.”
“Gedurende het traject zie je bedrijven écht wakker worden”, merkt Orvo. “Ze realiseren zich dat CO2 reduceren hand in hand gaat met kosten reduceren. En in bijna alle gevallen leidt een afname van CO2-uitstoot tot een betere concurrentiepositie. Nu en in de toekomst.”

Samen leren en verbeteren

Natuurlijk is het een voordeel voor de deelnemende bedrijven dat zij in deze communities kosteloos worden begeleid en in korte tijd een grote ontwikkeling kunnen doormaken. Maar daarnaast zetten de communities duurzaamheid ook intern op de kaart en motiveren en stimuleren ze. Laura: “In een community zitten bedrijven met vergelijkbare bedrijfsactiviteiten, die bijvoorbeeld al aan elkaar waren verbonden door een ondernemingsvereniging. Dat maakt het vertrouwder en tegelijkertijd ook waardevoller om tijdens de drie fysieke bijeenkomsten ervaringen en kennis met elkaar te delen. Wij zetten de verkregen data bovendien om naar benchmarkgetallen. Bedrijven vinden het heel prettig als ze hun eigen uitkomsten daarmee kunnen vergelijken, om te zien hoe zij het doen ten opzichte van de rest.”

Eigen focus

Daarnaast vertellen bedrijven elkaar hoe ze met de verkregen uitstootdata met hun klanten in gesprek gaan over uitstoot én kosten. Laura: “Dan blijkt dat als je met goed onderbouwde data komt, er meer mogelijk is dan je verwacht.”
Orvo adviseert transportbedrijven om hun klanten wel altijd te vragen naar hun ambities: mét de uitstootgegevens in de hand. “Bedrijven hebben vaak duurzaamheidsdoelstellingen, met een bijbehorend budget, maar hebben geen idee hoe ze die moeten behalen. Als jij dan voorstelt hun uitstoot met bijna 90% te reduceren door HVO te tanken, zijn ze daar meestal heel blij mee. Het levert direct besparing op en een hoge return on investment.”
Overigens willen lang niet alle bedrijven CO2-reductie bij hun klanten neerleggen. Er zijn ook bedrijven die zich volledig focussen op chauffeursprestaties om hun uitstoot te verlagen.

Minder CO2 en een betere concurrentiepositie

Eind november eindigt de begeleiding van de communities door de Topsector Logistiek. “Juist door de opzet van communities hopen we dat bedrijven gezamenlijk verder gaan op de ingeslagen weg”, aldus Laura. “Nu CSRD-plichtige bedrijven steeds vaker vragen om de precieze uitstootgegevens van hun verladers en vervoerders, zien veel bedrijven de toegevoegde waarde daarvan wel in. Zo kunnen zij zich op positieve wijze onderscheiden van hun concurrent die deze data niet paraat heeft of hoge uitstootdata heeft. En het wordt helemaal lonend als je straks voor je uitstoot moet gaan betalen.” CO2 reduceren zorgt er dus niet alleen voor dat je aan de wettelijke eisen voldoet, maar optimaliseert ook je processen en zorgt voor betere resultaten en een betere concurrentiepositie. Dat is voor ieder bedrijf relevant.

Ook CO2-uitstoot meten en reduceren?

Wil je ook starten met de CO2-uitstoot van je bedrijf meten en reduceren? Op carbonfootprinting.org en CO2meter.nu vind je alle relevante informatie om een eerste stap te zetten.

Heb je interesse deel te nemen aan een community, om gezamenlijk aan de slag te gaan met uitstoot reduceren? Stuur dan een mailtje naar Guido de Wit, guido.dewit@topsectorlogistiek.nl. Bij voldoende interesse wordt het starten van nieuwe communities overwogen.