CountEmissions 2: Primaire data gebruiken, afleiden of modelleren

Om emissies te bereken en toe te wijzen aan zendingen is er data nodig. Dat lijkt simpel, want het gaat om de basis van de bedrijfsvoering: hoeveel energie/brandstof is er gebruikt door een transportmiddel (voertuig/vaartuig), en wat is er door dat voertuig vervoerd (hoeveelheid, herkomst en bestemming)?  In de praktijk is het soms lastig om die data uit verschillende systemen te halen en aan elkaar te koppelen. Het wordt nog lastiger als er charters last-minute ingezet worden, om data van die partijen te krijgen. In hoog ontwikkelde landen hebben veel bedrijven al aardig wat IT-systemen waar data uit te halen is, en dienstverleners die dat kunnen regelen. Dat is echter nog lang niet overal ter wereld op dat niveau: soms is er nauwelijks data voorhanden, of is het omslachtig of te duur om die te verzamelen.

Het CountEmissions voorstel en de ISO-norm houden daar rekening mee. Er wordt gesproken over primaire data en secundair data, over het verschil tussen meten, afleiden en modelleren.

De ervaring van de Topsector Logistiek leert dat je prima kunt werken met 4 klasses van data kwaliteit, als je ze ook maar expliciet laat doorwerken in de berekeningen.

De 4 klasses zijn:

• Primaire data, gedetailleerd
  • Gemeten brandstof, goede data over zendingen, per dag of week per voertuig
• Primaire data, geaggregeerd
  • Gemeten brandstof, goede data over zendingen, over langere periode en meerdere voertuigen samen
  • Route en voertuig vertaald naar brandstof op basis van normverbruik, goede data over zendingen, over langere periode en meerdere voertuigen samen
• Secundaire data, afgeleid
  • Data over zendingen (detail of geaggregeerd), brandstof verbruik afgeleid uit zendingsinformatie (verwachte route, aantal gereden km’s) en gebruikelijk type voertuig
  • Data over zendingen, gebruik van kengetallen die gemeten zijn bij collega bedrijven in dezelfde deelsector
• Secundaire data, gemodelleerd
  • Data over zendingen (detail of geaggregeerd), brandstof verbruik afgeleid uit zendingsinformatie (routeplanner) en gebruikelijk type voertuig, en algemene kengetallen

Als aan elk inputgetal een labeltje gehangen wordt welke klasse het is, kan de software die de berekeningen doet dat meenemen. In de uitkomst (uitstoot van een zending in de keten) kan dan getoond worden welk percentage van de emissies gebaseerd zijn op primaire data, en welk op secundaire data. Zo kun je altijd starten, zien wat de grote bijdrages zijn, en gaandeweg verbeteren.